Atrakcje turystyczne

Rospuda Filipowska

 r1 r
Rospuda Filipowska
Jezioro Jemieliste
Rospuda Filipowska
Położenie
Państwo  Polska
Region Pojezierze Suwalskie
Wysokość lustra 173,2 m n.p.m.
Morfometria
Powierzchnia 344 ha
Wymiary
• max długość
• max szerokość
5,8 km
0,8 km
Głębokość
• maksymalna
38,9 m
Hydrologia
Rzeki zasilające Rospuda
Rzeki wypływające Rospuda
Położenie na mapie Polski

Mapa lokalizacyjna Polski

Rospuda Filipowska
Rospuda Filipowska
Ziemia54°13′24″N 22°34′33″E

Rospuda Filipowska (także Jezioro Jemieliste[potrzebny przypis]) – jezioro w północno-wschodniej Polsce, na Pojezierzu Suwalskim. Przepływa przez nie rzeka Rospuda.

Długie i wąskie jezioro rynnowe w kształcie lekko wygiętego łuku: od zachodu na wschód, a potem na południowy wschód. Na południowym krańcu łączy się, poprzez przesmyk, z kolejnym jeziorem położonym na tej samej wysokości – Kamiennym.

Brzegi wysokie, zbudowane z osadów wodnolodowcowych (akumulowanych przez wody płynące pod lądolodem skandynawskim w okresie zlodowacenia bałtyckiego), głównie z piasków i żwirów z głazami narzutowymi[potrzebny przypis]. Mniej więcej w połowie długości jeziora znajduje się zadrzewiona wysepka. Jest ona prawdopodobnie najwyższym fragmentem zatopionego grzbietu ozowego i stanowi dowód na urozmaiconą rzeźbę dna jeziora[potrzebny przypis].

Po południowej stronie jeziora, 200 m od jego brzegu ciągnie się drugie, mniejsze jeziorko – Wysokie. Ma długość 1,5 km, a jego tafla jest położona o 7 m wyżej niż Rospuda (na wysokości 180 m n.p.m.).

Na zachodnim brzegu jeziora leżą wsie: Supienie i Wólka, a na wschodnim: Czarne, Huta i Rospuda.

Przez jezioro prowadzi szlak kajakowy Rospudy. Na obu krańcach jeziora oraz na wyspie znajdują się miejsca biwakowe.

Jezioro Kamienne (Pojezierze Suwalskie)

Jezioro Kamienne
Położenie
Państwo  Polska
Region Pojezierze Litewskie
Wysokość lustra 173,0 m n.p.m.
Morfometria
Powierzchnia 38,5-44,1 ha
Wymiary
• max długość
• max szerokość
2,1 km
0,15 km
Głębokość
• średnia
• maksymalna
6,4 m
20,0 m
Objętość 2809,0 tys. m³
Hydrologia
Klasa czystości wody II (w roku 1990)
Położenie na mapie Polski

Mapa lokalizacyjna Polski

Jezioro Kamienne
Jezioro Kamienne
Ziemia54°11′55″N 22°37′20″E

Jezioro Kamiennejezioro w woj. podlaskim, w powiecie suwalskim, w gminie Filipów, leżące na terenie Pojezierza Litewskiego. Przepływa przez nie rzeka Rospuda.

Długie i wąskie jezioro rynnowe, stanowi południowe przedłużenie jeziora Rospuda i jest połączone z nim przesmykiem. Ma kształt lekko wygiętego łuku, od północnego zachodu na południe.

Brzegi wysokie na prawie 15 m, wznoszące się łagodnie, zbudowane z z piasków i żwirów wodnolodowcowych (osadzonych przez wody płynące pod lądolodem skandynawskim w okresie zlodowacenia bałtyckiego). Na dnie jeziora i w jego otoczeniu występują liczne głazy, od których wzięło ono swoją nazwę. Są dowodem na to, że niegdyś w tym miejscu zalegał martwy lód, który później powoli się wytapiał. Mniej więcej pośrodku zbiornika wyłania się z wody spora zalesiona wyspa kemowa. Na zachodnim brzegu leży, oddzielone morenowym wałem, bardzo wąskie Jezioro Wysokie, którego tafla wznosi się 7 m powyżej powierzchni jeziora Rospuda.

Jezioro Białe Filipowskie

Jezioro Białe Filipowskie
Położenie
Państwo  Polska
Wysokość lustra ok. 200 m n.p.m.
Wyspy 1, połączona groblą
Morfometria
Powierzchnia 130,3 ha
Wymiary
• max długość
• max szerokość
ok. 3 km
ok. 750 m
Głębokość
• średnia
• maksymalna
17,1 m
52 m
Długość linii brzegowej 2900 m
Hydrologia
Jakość wody I
Rodzaj jeziora rynnowe

Położenie na mapie województwa podlaskiego

Mapa lokalizacyjna województwa podlaskiego

Jezioro Białe Filipowskie
Jezioro Białe Filipowskie
Ziemia54°11′47″N 22°39′06″E

Jezioro Białe Filipowskie – 18. najgłębsze jezioro w Polsce[1], w województwie podlaskim, powiecie suwalskim, gminie Filipów, blisko Filipowa Drugiego i Motuli Starych. W pobliżu przebiega droga wojewódzka nr 652. Geograficznie należy do Pojezierza Litewskiego. W pobliżu znajdują się Jezioro Krzywe Filipowskie czy Rospuda Filipowska.

Jezioro ma specyficzny, podłużny kształt, charakterystyczny dla jeziora rynnowego typu sielawowego. Długość wynosi 3 km, szerokość do 750 m (średnio ok. 60 m). Jego brzegi są strome, a głębokość sięga do 52 metrów (średnio 17,1). Dno przy brzegu jest piaszczyste, miejscami żwirowo-piaszczyste, tylko zatoki zamulone i porośnięte szuwarami. Linia brzegowa jest urozmaicona głównie od strony południowej, gdzie występuje niewielka wyspa połączona groblą z lądem. Na dnie można odnaleźć wiele głazów narzutowych. Od strony wschodniej brzegi porasta las, od zachodniej są pola i nieużytki, od pozostałych najczęściej z jeziorem graniczą łąki i polany. Z jeziora w kierunku północno-wschodnim wypływa ciek wodny przepływający potem m.in. przez Jezioro Krzywólskie i Jezioro Przystajne.

Bezpośrednio nad brzegiem nie są zlokalizowane żadne miejscowości, a teren jest dość odludny i cichy (obowiązuje tu strefa ciszy). Jest tu stały ośrodek wypoczynkowy, a także letnia szkoła nurkowa. Właśnie do nurkowania warunki w jeziorze zachęcają największą liczbę turystów (widoczność 4 do 6 metrów). Jest to też miejsce dogodne dal wędkarzy, choć strome brzegi utrudniają wodowanie łodzi. Jezioro zamieszkuje bardzo zróżnicowana liczba gatunków ryb: leszcz, okoń, szczupak, sandacz, ukleja, krąp, jazgarz, miętus, karp, sielawa, sieja, płoć, lin, karaś i węgorz.

Mieruniszki

Mieruniszki
Państwo  Polska
Województwo podlaskie
Powiat suwalski
Gmina Filipów
Liczba ludności (2006) 170
Strefa numeracyjna (+48) 87
Kod pocztowy 16-424
Tablice rejestracyjne BSU
SIMC 0757163

Położenie na mapie gminy Filipów

Mapa lokalizacyjna gminy Filipów

Mieruniszki
Mieruniszki
Ziemia54°10′07″N 22°34′09″E

Mieruniszki (dawniej niem. Mierunsken, 1938-1945 Merunen[1]) – wieś sołecka w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie suwalskim, w gminie Filipów.

Do 1954 roku istniała gmina Mieruniszki. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa suwalskiego.

Spis treści

Historia

Mieruniszki to najstarsza miejscowość w dawnym powiecie oleckim. Nazwa Mieruniszek wywodzi się od zamieszkałej tu niegdyś ludności jaćwieskiej. Położona w państwie zakonnym wieś wymieniana była w traktacie pokojowym (tzw. mełneńskim) między Krzyżakami a Jagiełłą z 1422 roku, który wyznaczył granicę krzyżacko-litewską 1 km na wschód od wsi. Granica ta, mimo zmieniających się organizmów państwowych po jej obu stronach, utrzymała się aż do 1945 r.

W 1573 r., wkrótce po utworzeniu świeckiej państwowości Prus Książęcych, lokowano tu na 10 włókach wieś czynszową. Kasper von Aulack, starosta książęcy, sprzedał w tym celu ziemię braciom z Turowa w starostwie straduńskim – Janowi, Augustynowi, Wojtkowi i Jakubowi Pietraszewiczom. Była to największa lokacja wiejska w ówczesnym starostwie oleckim. Transakcję potwierdził 11 października 1541 roku książę Albrecht.

Ewangelicką parafię i szkołę parafialną założono prawdopodobnie równocześnie z powstaniem wsi. Potwierdza to istnienie wcześniejszego osadnictwa.

W XVII i XVIII wieku Mieruniszki były w posiadaniu Ciesielskich i Dzięgielów (polska szlachta). Dzięki przygranicznemu położeniu z Podlasiem miejscowość rozwijała się pod względem gospodarczym. W 1860 r. był w Mieruniszkach urząd pocztowy oraz komora celna[2]. W 1871 r. wieś wraz z państwem pruskim weszła w skład Niemiec. W 1911 r. oddana została do użytku kolej wąskotorowa, łącząca Mieruniszki z Oleckiem.

W 1938 podczas tzw. chrztów hitlerowskich ówczesna niemiecka administracja nazistowska zmieniła historyczną nazwę pochodzenia litewskiego Mierunsken na Merunen.

W 1945 r. zniszczona w wyniku walk radziecko-niemieckich miejscowość włączona została do Polski. Linia kolei wąskotorowej uległa rozebraniu.

Ruiny Kościoła w Mieruniszkach

Obiekty zabytkowe

  • Ruiny gotycko-renesansowego kościoła ewangelickiego z lat 16951710, spalonego w 1945,nr rej.:391 z 18.03.1983
  • cmentarz ewangelicki, w pn.-wsch. części wsi, nr rej.:775 z 14.03.1990
  • park dworski, XIX-XX, nr rej.:607 z 14.11.1988
  • cmentarz ewangelicki, 300 m. na pd.-wsch. od ruin kościoła, nr rej.:776 z 14.03.1990 [3].
  • Plebania (dwór murowany) z XIX w.

mie mieru